wmodr.pl

Promocja dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi mazurskiej – dobre praktyki zachowania tradycyjnej architektury na Mazurach

Promocja dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi mazurskiej – dobre praktyki zachowania tradycyjnej architektury na Mazurach

Krajobraz otacza nas zewsząd i nie da się od niego uciec. Nie jest jednak tylko pięknym lub brzydkim widokiem. Jest strukturą przestrzenną, w której zakodowane są różne treści i symbole. Posiada wartości estetyczne, informacyjne, symboliczne, ekonomiczne, społeczne, historyczne czy emocjonalne. Jest zatem kategorią wielu znaczeń – jedną z ważniejszych, choć nie zawsze jesteśmy tego świadomi.

Jak pisała Marion Dönhoff, relacjonując konną wyprawę przez Mazury jesienią 1941 roku, w książce „Nazwy których nikt już nie wymienia”: „Takie obrazy, opadanie liści, bezkresna dal, blaski silnego słońca ponad sprzątniętymi polami, to jest chyba prawdziwe życie. Takie obrazy sprawiają więcej realności niż samo działanie. Nie to co się zdarzyło, lecz to co się zobaczyło kształtuje nas i zmienia”.
Są to ważne słowa, ponieważ oddają istotę czytania krajobrazu. Ważne jest aby zachować tożsamość miejsca w szacunku do przeszłości, projektując i budując domy nawiązujące do architektury regionu. Dawne domy na Warmii i Mazurach posiadały niesamowity urok – urok tkwiący w ich prostocie.
Dziedzictwo kulturowe wsi jest świadectwem tego, jak żyły poprzednie pokolenia, jak budowały domy i obejścia gospodarskie, jak wytyczały drogi, uprawiały ziemię. Zwyczaje, obrzędy, wytwory rzemiosła z przedmiotami codziennego użytku, a także sposoby gospodarowania i nabyte umiejętności, są jego elementami. Dziedzictwo to także krajobraz, a więc przyroda przekształcona poprzez obecność i działalność człowieka: szachownice pól, układ wsi, przebieg dróg, poszczególne zabudowania i całe panoramy. Wszystkie te elementy składają się na historię miejsc i ludzi, którzy tam żyli.
Naszym wspólnym obowiązkiem jest ochrona tych dóbr po to, by służyły nam i następnym pokoleniom. Spadek po naszych przodkach jest ważny, bo decyduje o naszej tożsamości, o naszych korzeniach, o swojskości miejsca, z którego się wywodzimy. Jednocześnie może się przyczynić do rozwoju naszej okolicy – jej atrakcyjności turystycznej, pozwalając na stworzenie nowych miejsc pracy i źródła dochodów dla jej mieszkańców. Możemy więc niezaprzeczalnie stwierdzić, że dostarczanie doznań estetycznych i emocjonalnych, będzie stale podnosić naszą jakość życia.

Opracowanie: SW